Karaciğerde Kitle Belirtileri ve Tedavisi
Karaciğerde Kitle Belirtileri ve Tedavisi
Karaciğer vücudumuzda zehirli maddelerin atılması, safra salgılanması, glikojen depolanması, protein ve kolesterol sentezlenmesi, enfeksiyonlara karşı bağışıklık sağlanması gibi birçok görevi üstlenmektedir. Vücudumuz için yüksek düzeyde öneme sahip olan bu organımızda çeşitli nedenlerle kitle meydana gelebilmektedir. Karaciğerdeki bu kitleler CT (Bilgisayarlı Tomografi) ve MRI (Emar) çekilerek tespit edilmektedir. Karaciğerde kitleler; içi sıvıyla dolu kistler, iyi ve kötü tümörler, kan damarlarının büyümesi, enfeksiyonlar ve kanser sonucunda meydana gelebilmektedir. Şimdi karaciğerde kitle oluşumuna sebep olan etkenleri ele alacağız ardından ise kitle belirtilerinin neler olduğundan ve tedavi yöntemlerinden bahsedeceğiz.
Karaciğer Kistleri
Birçok organda görülebildiği gibi karaciğerde de içi sıvıyla dolu kistler meydana gelebilmektedir. Bu kistler yaş ilerledikçe daha da artmaktadır. CT, MRI çekilerek rahatlıkla tespit edilebilmektedirler.
Kan Damarlarında Büyüme
Hemanjiom adı verilen rahatsızlıkta karaciğerdeki damarlar aşırı derecede büyüyerek kitleye dönüşmektedir. Hemanjiom diğer organlarda da görülebilmektedir, örneğin doğum lekesi denilen durum buna örnektir. Kadınlarda kavernöz hemanjiom adı verilen rahatsızlıkta damar büyümesi ciddi bir tehlikeye dönüşmediği için tedaviye gerek görülmez.
İyi Huylu Tümörler
Hepatik adenom ve fokal nodüler hiperplazi adı verilen tümörler karaciğerde meydana gelebilmektedir. Hepatik adenom genelde uzun süre doğum kontrol hapı kullanan bayanlarda meydana gelebilmektedir. Fokal nodüler hiperplazi de kadınlarda sıklıkla meydana gelmektedir fakat rüptürlerin dönüşme riski bulunmadığından cerrahi olarak alınmalarına gerek duyulmaz. Tümörler çatlamaya, iç kanamaya ve ileri ki aşamada kanser oluşumuna sebep olabilmektedirler. Bu sebeple cerrahi müdahaleyle alınmaları gerekmektedir.
Enfeksiyonlar
Çeşitli enfeksiyon türleri karaciğerde kitle oluşumuna sebep olabilmektedir. Örneğin amip apsesi denen çok hücreli parazit türü ateş ve karın ağrısı belirtileri göstererek kitle belirtilerini göstermektedirler. Piyojenik apseler denen bulaşıcı bakteriyel enfeksiyonlar sonucunda da kitle oluşumu meydana gelebilmektedir.
Kanser Sebebiyle Kitle Oluşumu
Karaciğer kanser hücrelerinin gelişimi ve çoğalması için ideal bir ortam oluşturmaktadır. Ayrıca farklı organlarda gelişen kanser hücreleri karaciğere sıçrayarak çoğalmaya devam edebilmektedirler. Kanserli hücreler zamanla kitle haline gelmeye başlamaktadırlar. Karaciğerdeki kanserli kitlelere hepatokarsinom adı verilmektedir. Kanser karaciğerin safra kanalı bölümünde meydana gelmiş ise kolanjiokarsinom adı verilir.
Karaciğerde Kitle Belirtileri
Karaciğer kitleleri ilk belirtilerini safra yollarında tıkanma oluşturduktan sonra göstermeye başlamaktadır. Karaciğerde kitleler ilk başlarda pek fazla belirti göstermesede ilerleyen dönemde karnın sağ üst tarafında ağrılar göstermeye başlamaktadır. Ağrıdan sonra sarılık, karaciğer büyümesi, bulantı, iştahsızlık ve halsizlik görülmektedir. Ağrı sinirlere baskı uygulanması sonucunda veya safrada taş oluşması sebebiyle meydana gelebilmektedir.
Karaciğerde Kitle Tedavisi
Karaciğerde kitle tedavisi 3 farklı şekilde yapılmaktadır. Bunlar cerrahi tedavi, ışın tedavisi ve ilaç tedavisi yöntemleridir.
Cerrahi Tedavi: Kitlenin çıkarılabileceği ve safra yolunun açılabilmesine imkan tanıyan durumlarda cerrahi tedavi uygulanmaktadır. Son senelerde yeni geliştirilen bir yöntemle kitle sebepli darlığın olduğu bölgenin önüne boru yerleştirilmekte ve safranın bağırsağa akıtılması sağlanmaktadır.
Işın Tedavisi: Radyoterapi adı verilen bu yöntem kesin tedavi sağlamasa da ilaç tedavisiyle beraber uygulandığında hastalığın ilerlemesini yavaşlatmakta ve geçici rahatlama sağlamaktadır.
İlaç Tedavisi: Kemoterapi karaciğer dışı safra yollarında kanser oluşması sonucunda uygulanan bir ilaç tedavi yöntemidir. Kemoterapi yönteminin etkisi kısıtlı olsa da cerrahi tedavi yapılamayan karaciğer kanseri olgularında tedavi amaçlı uygulanmaktadır.